Οι ξεχασμένοι ήρωες της εισβολής: Γεώργιος Κατσάνης.

Ο Γεώργιος Κατσάνης γεννήθηκε στο Σιδηρόκαστρο σε οικογένεια προσφύγων από την Ανατολική Θράκη. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, η οικογένεια του εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί ο Κατσάνης εντάχθηκε στο τμήμα στίβου του ΓΣ Ηρακλή, με τον οποίο διακρίθηκε στα 100 και 200 μέτρα, τη σκυταλοδρομία και το άλμα σε μήκος. To 1952 εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων, από την οποία εξήλθε το 1955 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού ΠΖ και το 1956 στο Σώμα Καταδρομών στο οποίο εκπαιδεύτηκε ως καταδρομέας, αλεξιπτωτιστής, αναρριχητής και χιονοδρόμος. Εκ τότε υπηρέτησε σε μονάδες των ειδικών δυνάμεων και διακρίθηκε για την μαχητικότητα του.

Το 1966 με το όνομα Γεώργιος Χριστοδούλου θα μετατεθεί για πρώτη φορά στην Κύπρο στα πλαίσια της παρουσίας της Ελληνικής Μεραρχίας (ΕΛΔΥΚ/Μ) όπου θα υπηρετήσει με τον βαθμό του Λοχαγού, ως διοικητής του Λόχου Υποστηρίξεως της 31ης Μοίρας Καταδρομών.

Στην συνέχεια, επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη, στο Γ’ Σώμα Στρατού και το 1969-70 φοίτησε στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου.

Το 1973 μετατέθηκε εκ νέου στην Κύπρο δικό του αίτημα, με το βαθμό του ταγματάρχη, αναλαμβάνοντας τη διοίκηση της 33ης Μοίρας Καταδρομών η έδρα της οποίας βρισκόταν στην Κερύνεια.

Δράση κατά την διάρκεια της Τουρκικής εισβολής: Το πρωί της 20ης Ιουλίου ένας λόχος της 33ΜΚ διατάχθηκε να καλύψει το αεροδρόμιο Λευκωσίας και οι υπόλοιποι δυο λόχοι υπό τον Κατσάνη να μεταβούν από τη Λευκωσία στο χώρο διασποράς της μονάδας που ήταν το χωριό Μπέλλα-Πάις στην περιοχή Κερύνειας. Καθ’ οδόν μετά την Κλεπίνη, η αυτοκινητοπομπή προσβλήθηκε από τουρκικά αεροσκάφη τα οποία κατέστρεψαν το σύνολο των οχημάτων, αναγκάζοντας τους καταδρομείς να διανύσουν τα τελευταία χιλιόμετρα πεζοί.

Την νύχτα της 20ης Ιουλίου και σε συνεργασία με τις 31η, 32η και 34η μοίρες, η 33ΜΚ επιχείρησε στα μετόπισθεν των τουρκικών δυνάμεων με στόχο την κατάληψη του στρατοπέδου των Τούρκων αλεξιπτωτιστών στο ύψωμα Κοτζά Kαγιά που βρίσκεται πάνω από το χωριό Αγύρτα και νότια του κάστρου του Αγίου Ιλαρίωνα. Το ύψωμα αυτό στις παρυφές του Πενταδάκτυλου ήταν στρατηγικής σημασίας καθότι ο έλεγχός του θα απέκοπτε την κύρια οδική αρτηρία Κερύνειας – Λευκωσίας. Η αποστολή της 33ΜΚ κατά την επιχείρηση ήταν να καταλάβει τη θέση Πετρομούθια. Ο Κατσάνης τάχθηκε επικεφαλής χωρίς να έχει κοντά του την ομάδα διοίκησης. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, οι Έλληνες καταδρομείς προσέγγισαν το τουρκικό στρατόπεδο από τρεις πλευρές και ακολούθησε σφοδρή μάχη εκ του συστάδην, γνωστή ως Μάχη του Κοτζά Καγιά, που κατέληξε στην ολοκληρωτική κατάληψη του στρατοπέδου. Το πρωί της 21ης Ιουλίου όμως, κάτω από συνεχείς τουρκικές αντεπιθέσεις, οι Ελληνικές δυνάμεις αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν εξαιτίας της έλλειψης πυρομαχικών και της απουσίας ενισχύσεων πεζικού. Κατά τη διάρκεια της απαγκίστρωσης της 33ΜΚ, ο Γεώργιος Κατσάνης έπεσε μαχόμενος από πυρά ελεύθερου σκοπευτή. Οι προσπάθειες των στρατιωτών του να ανακτήσουν τη σορό του απέβησαν άκαρπες.

Τιμές μετά θάνατον:

Ο Γεώργιος Κατσάνης παρέμεινε αγνοούμενος για 46 χρόνια μετά την εισβολή. Στις αρχές του 2020, τα οστά του ταυτοποιήθηκαν σε ομαδικό τάφο που είχε εντοπιστεί το 2017 στα κατεχόμενα και μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα όπου και ενταφιάστηκαν στη γενέτειρά του.

Ο Κατσάνης προήχθη μετά θάνατο σε Αντιστράτηγο πεζικού. Ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης αφιέρωσε το κλειστό Γυμναστήριο «Κατσάνειο» στη μνήμη του, ενώ το όνομά του δόθηκε στο κέντρο Εκπαιδεύσεως Ανορθοδόξου Πολέμου (ΚΕΑΠ) στη Ρεντίνα (Στρατόπεδο «Αντιστράτηγος Γεώργιος Κατσάνης») καθώς και στο στρατόπεδο της 33ης ΜΚ στο Σταυροβούνι της Κύπρου. Ο Δήμος Στροβόλου στη Λευκωσία ονόμασε το δημοτικό πάρκο του σε «Πάρκο Αντιστρατήγου Γεωργίου Κατσάνη». Προτομές του Κατσάνη υπάρχουν σε κεντρικό σημείο του Σιδηροκάστρου και στη ναυτική βάση στο Μαρί της Κύπρου.